Resmi Gazete’de yayımlanan yeni yönetmelik ile bina hasar tespitlerinde gözleme dayalı yöntemlerin yerini mühendislik hesaplamalarına dayalı analiz yöntemleri aldı. Bu değişiklik, hasar tespit süreçlerinde daha bilimsel ve güvenilir bir yaklaşımın benimsenmesini amaçlıyor.
Son dönemde, özellikle depremler sonrası yeni binalara yönelik yapılan yıkım kararları, hem vatandaşlar hem de meslek odaları tarafından eleştirilmişti. Gözlem ile yapılan tespitlerin yetersiz olduğu vurgulanmıştı.
DAİMFED Malatya Şube Başkanı İnşaat Yüksek Mühendisi Kadircan Esen, 1 Haziran 2024 tarihinde düzenlediği basın toplantısında deprem sonrası süreçle ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Esen, “Yeni binaların birçoğuna detaylı analiz yapılmadan yıkım kararı verildi. Bu yaklaşım hem mühendislik bilimine aykırı hem de milli ekonomiye büyük zarar verecek niteliktedir. Bir binaya sadece yüzeysel gözlemle, birkaç çatlak ya da dökülmeye bakarak karar verilmemeli. Aynı şekilde dışarıdan hasarsız gibi görünen bazı eski binaların da statik performansı yetersiz olabilir. Yani her sağlam görünen bina güvenli değildir. Bizim önerimiz, bu tespitlerin mühendislik analizlerine ve performans değerlendirmelerine dayandırılmasıdır. Bu konuda teknik raporlarımızı defalarca ilgili kurumlara ilettik” şeklinde konuştu.
Esen’in ifade ettiği bu görüşler, Malatya ve diğer deprem bölgelerindeki çeşitli sivil toplum kuruluşları tarafından da desteklenmiş, ekonomik ömrü olan yapıların bilimsel dayanaklar olmadan yıkılmaması gerektiği belirtilmiştir.
22 Haziran 2025 tarihli ve 32934 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Afetler Sonrası Bina Hasar Tespiti Yapılmasına İlişkin Genel Kurallar Hakkında Yönetmelik” ile artık bu tespitler, 6 bölüm ve 36 maddeden oluşan mühendislik kriterlerine göre gerçekleştirilecektir.
Yönetmelik kapsamında, binalar performans analizlerine tabi tutulacak ve yapı denetimli binalarda hasar kararları bilimsel temellere dayanarak verilecektir. – MALATYA
