ANKARA (turkiyexhaber) – Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin dış ticaret verileri ile iş kayıtlarını bir araya getirerek, dış ticaretle uğraşan girişimlerin özelliklerini açıkladı.
Açıklanan verilere göre, 179 bin 673 girişim ihracat, 318 bin 603 girişim ise ithalat gerçekleştirdi. Eşleştirme çalışmasında girişimlerin tamamına ulaşıldı. İthalattaki artışın, Basitleştirilmiş Gümrük Beyannamesi sisteminden kaynaklandığı belirtildi. Girişim ölçeklerine göre yapılan dağılımda; ihracatta mikro ölçekli (1-9 çalışan) girişimler yüzde 75,6 ile öne çıkarken, yüzde 18,8 pay aldı. Küçük ölçekli (10-49 çalışan) girişimler yüzde 17,5, orta ölçekli (50-249 çalışan) girişimler yüzde 19,2, büyük ölçekli (250+ çalışan) girişimler ise yüzde 44,4 paya sahip oldu.
İthalat verilerine bakıldığında ise mikro ölçekli girişimlerin yüzde 11,1, küçük girişimlerin yüzde 11,7, orta ölçekli girişimlerin yüzde 18,5 ve büyük girişimlerin yüzde 58,7 pay aldığı görüldü. Büyük girişimlerin ithalat yapanlar arasındaki oranı ise yalnızca yüzde 1,1 olarak belirlendi.
Sektörel dağılıma bakıldığında, ihracatın yüzde 56,5’inin sanayi, yüzde 39’unun ise ticaret sektöründen geldiği görüldü. Sanayi sektöründe büyük girişimlerin payı yüzde 68,6, ticaret sektöründe ise küçük ve orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 89 olarak kaydedildi. İthalatta ise sanayinin payı yüzde 47,3, ticaretin payı ise yüzde 38,5 oldu. Sanayide büyük girişimlerin payı yüzde 80,5 olarak belirlendi.
Sanayi girişimleri, ihracatlarının yüzde 47,5’ini AB 27 ülkelerine, yüzde 14,3’ünü AB dışı Avrupa ülkelerine ve yüzde 11,9’unu Yakın ve Orta Doğu’ya gerçekleştirdi.
İTHALATLARIN YÜZDE 33,6’SI AB 27’DEN, YÜZDE 26,1’İ DİĞER ASYA’DAN.
Ticaret girişimlerinin ithalatının yüzde 35,1’inin AB 27’den, yüzde 29,6’sının ise Diğer Asya ülkelerinden geldiği belirlendi.
İmalat sanayi ihracatının yüzde 58,3’ü sanayi, yüzde 37,7’si ticaret girişimleri tarafından gerçekleştirildi. İthalatın ise yüzde 44,8’i ticaret, yüzde 44,2’si sanayi girişimleri tarafından yapıldı. Sanayi girişimleri, imalat ithalatının yüzde 75,8’ini üstlenerek önemli bir rol oynadı.
İLK 500 GİRİŞİM VE ÜLKE ÇEŞİTLİLİĞİ
İhracatın yüzde 49,8’ini, ithalatın ise yüzde 64,6’sını ilk 500 girişim gerçekleştirdi. İlk 5 girişim, ihracatta yüzde 8,5, ithalatta ise yüzde 13,8 pay aldı. Sanayideki ilk 5 girişimin ihracat payı yüzde 14,4, ticarette ise yüzde 11,9 olarak kaydedilirken, ithalatta sanayide yüzde 19,9, ticarette ise yüzde 11,9 paya sahip oldu.
Girişimlerin yüzde 37,7’sinin tek bir ülkeye ihracat yaptığı, yüzde 71,2’sinin ise tek bir ülkeden ithalat gerçekleştirdiği görüldü.
20’den fazla ülkeye ihracat yapan girişimlerin oranı yüzde 3,1 olurken, bu girişimlerin payı yüzde 57,6 olarak belirlendi. 20’den fazla ülkeden ithalat yapan girişimlerin oranı ise yüzde 0,8 iken, bu girişimlerin payı yüzde 57,9 olarak kaydedildi.
