Aydın’ın milli meyvesi olarak bilinen kuru incirdeki aflatoksin sorunu, hazırlanan bir proje sayesinde biyogaz enerjisine dönüştürüldü. Bu yenilikçi çalışmanın, İspanya’da gerçekleştirilen 42. Uluslararası Kuru ve Kabuklu Meyveler Kongresi’nde ‘Sürdürülebilirlik Ödülü’ne layık görüldüğü ve küresel ölçekte bir model olarak değerlendirildiği ifade edildi.
Türkiye, dünya genelinde kuru incir üretim ve ihracatında açık ara lider konumda. Ülke, toplam üretim ve ihracatın yüzde 60’ından fazlasını gerçekleştiriyor. Ege Bölgesi’nde yetiştirilen Sarılop çeşidi, Avrupa Birliği (AB) başta olmak üzere ABD, Çin ve Japonya gibi birçok ülkeden büyük talep görüyor.
Ege İhracatçılar Birliği, 2024-2025 sezonunda 100’den fazla ülkeye yapılan 63 bin ton kuru incir ihracatından Türkiye’nin 337 milyon dolar döviz kazandığını açıkladı. Birlik tarafından yapılan açıklamada, “Üretimde ve ihracatta dünya lideri olmamız nedeniyle kuru incir üretiminde kalite standartlarını yükseltme ve sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşma konusunda sorumluluk taşıyoruz. Bu kapsamda, aflatoksin ile mücadele için 25 yıl önce seferberlik başlattık. Aflatoksinli Kuru İncir Bertaraf Projemizi bu çerçevede hayata geçirdik. 2024-2025 sezonunda 1.500 ton kontamine ürün, pazara girmeden toplanarak yenilenebilir enerjiye dönüştürülecek. Böylece bu ürünlerin insan sağlığı için risk oluşturması ve doğaya karışması engellenecek. Çevre, çiftçi ve tüketici dostu projemizle INC’nin sürdürülebilirlik temelli en yenilikçi ürün ve hizmetler için verdiği ödüle aday olduk. Türkiye’nin yanı sıra ödül için ABD, İspanya, Avusturya ve Çin’in de bulunduğu sekiz ülke başvuru yaptı. Yapılan değerlendirme sonucunda projemiz Sürdürülebilirlik Ödülü’nü kazandı.” denildi.
İklim değişikliği ve çevresel koşullar nedeniyle bir önceki yıl aflatoksin ve okratoksin varlığında önemli bir artış gözlemlendi. 2024 yılı ürünü aflatoksinli kuru incir imha oranı yüzde 1,5’e yükselirken, yüzde 1 oranında da küflü incir toplandı. Ayrıca, yüzde 2,5 oranında kuru incir biyogaz tesisinde enerjiye dönüştürüldü. İhracatçılarımızın yoğun çabalarına ve sıkı denetimlerine karşın, insan gözüyle veya cihazlarla tespit edilemeyen bazı küf varlıkları, ihracat süreçlerinde zorluklara yol açtı. Yoğun kontrol süreçlerine rağmen zaman zaman bazı partiler, ihracat pazarlarından geri döndü. Ancak halkımızın hiç kuşkusu olmasın ki, bu ürünler, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın mevzuatına göre çok sıkı analiz ve denetimlere tabi tutulmakta ve Türk Gıda Kodeksi’ne uygun olmayan hiçbir kuru incir partisinin yurda girişine izin verilmemektedir.” ifadeleri yer aldı. – AYDIN