TÜİK’in atık istatistiklerine göre, Türkiye’de 2024 yılında toplam 120 milyon ton atık üretildi. Bu atıkların 42,2 milyon tonu tehlikeli atık olarak sınıflandırıldı. En büyük atık kaynakları ise maden işletmeleri ve belediyeler oldu.
ANKARA (turkiyexhaber) – Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayımladığı 2024 yılı Atık İstatistikleri Raporu, ülke genelinde üretilen atık miktarını ve kaynaklarını detaylandırdı. Rapora göre; belediyeler, imalat sanayi, maden işletmeleri, termik santraller, organize sanayi bölgeleri (OSB) ve hanehalkları toplamında 120 milyon ton atık meydana geldi. Bu miktarın 42,2 milyon tonu ise tehlikeli atık olarak kaydedildi.
İmalat sanayi, 4,2 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 24,4 milyon ton atık üretti. Bu atıkların yüzde 70,1’i satıldı veya lisanslı tesislere gönderildi, yüzde 12,1’i geri kazanıldı, yüzde 10,8’i ise düzenli depolama tesislerine yönlendirildi.
Maden işletmelerinde, dekapaj malzemesi hariç olarak 40,5 milyon ton atık oluşurken, bu miktar dahil edildiğinde toplam atık miktarı 1 milyar 61 milyon tona ulaştı. Atıkların yüzde 85,1’i pasa sahalarında, barajlarda veya depolama tesislerinde bertaraf edilirken, yüzde 12,5’i ocak içlerine geri dolduruldu.
Termik santrallerde 10,4 bin tonu tehlikeli olmak üzere toplam 26,5 milyon ton atık üretildi. Bu atıkların yüzde 84,6’sı kül ve cüruflardan oluşuyor. Atıkların yüzde 86,9’u kül dağı, barajı veya depolama tesislerinde bertaraf edildi. OSB’lerde altyapı ve arıtma faaliyetleri sonucu 397 bin ton atık meydana geldi; bunun yüzde 95,5’i atık işleme tesislerine gönderildi.
Belediyeler, 2024 yılında 32,3 milyon ton kentsel atık topladı. Toplam 1.401 belediyeden 1.392’sinde atık hizmeti sunuldu. Toplanan atıkların yüzde 88,9’u atık işleme tesislerine, yüzde 10,9’u ise belediye çöplüklerine yönlendirildi. Kişi başına düşen günlük atık miktarı 1,09 kilogram olarak belirlendi.
Belediyeler tarafından işletilen atıksu arıtma tesislerinde ise 353 bin ton arıtma çamuru (kuru madde) oluştu.
ATIK İŞLEME TESİSLERİNDE 195 MİLYON TON ATIK İŞLENDİ
TÜİK verilerine göre, atık bertaraf ve geri kazanım tesislerinde toplam 195 milyon ton atık işlendi. Bu miktarın 139 milyon tonu bertaraf edilirken, 56 milyon tonu geri kazanıldı.
Düzenli depolama tesislerinde 138 milyon ton atık bertaraf edilirken, yakma tesislerinde 448 bin ton, beraber yakma (ko-insinerasyon) tesislerinde ise 4,7 milyon ton atık enerji üretiminde değerlendirildi. Kompost tesislerinde 124 bin ton, diğer geri kazanım tesislerinde ise 51,5 milyon ton metal, plastik, kâğıt ve mineral türü atık geri kazanıldı.
