Nisan 2023’ten bu yana Sudan Ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında devam eden iç savaş, son zamanlarda önemli gelişmelere sahne olmaya başladı. ABD’nin Sudan’a yönelik “kimyasal silah kullanımı” iddiasıyla uyguladığı yaptırımların ardından, ordu içindeki İslami hareketler arasında anlaşmazlıklar ortaya çıkmaya başladı.
HDK Batı ve Güney Kordofan’da İlerledi
HDK, en son Batı Kordofan’daki El-Huvey ve Güney Kordofan’daki El-Dubeybat bölgelerinde ordu yanlısı milis güçleri ve radikal İslami Hareket’e bağlı birlikleri geri püskürttüğünü duyurdu. Yapılan açıklamada, “İslami Hareket Terör Ordusu” olarak adlandırılan gruplara yönelik gerçekleştirilen operasyonlarda önemli kazanımlar elde edildiği, 800’den fazla kayıp verdirildiği ve çok sayıda askeri teçhizatın ele geçirildiği belirtildi.
Ordu İçindeki İslami Hareketlere Tepki Artıyor
HDK’nın bu ilerleyişi, ordu içindeki İslami hareketlere olan güveni zayıflatmış durumda. Bazı kaynaklar, hükümet içindeki bu grupların temsil oranlarının azaltılması yönünde eğilimlerin güçlenmeye başladığını bildiriyor. Silahlı grupların sahadan çekilmesi ve birçok liderin ülkeyi terk etmesi, bir çözülme sürecine işaret ediyor. Sudan merkezli “Tesribat” araştırma sitesine göre, Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Osman el-Hüseyin başkanlığında düzenlenen toplantıda, Burhan’ın silahlı İslami hareketleri destekleme politikasının sert biçimde ele alındığı ifade edildi. Bu toplantının ardından, ordunun bu gruplarla mesafe koyma kararı aldığı ve asker toplama faaliyetlerini tamamen durdurma kararı aldığı bildirildi.
İslami Hareket Devlet İçindeki Nüfuzunu Artırmak İstiyor
Aynı raporda, İslami Hareket’in ordu içindeki etkisini artırdığı ve devletin kritik pozisyonlarında daha fazla söz sahibi olma hedefinde olduğu vurgulandı. Gözlemciler, bu durumu ordunun İslami Hareket’e boyun eğmesi olarak yorumluyor.
Başbakan İdris: “Henüz Hükümet Kurulmadı”
Bu süreçte, Başbakan Kamel et-Tayyib İdris, bazı milis grupların yeni hükümette yer alacağı yönündeki iddiaları yalanladı. İdris, Juba Barış Anlaşması’nın yükümlülüklerine sadık kalınacağını belirterek, henüz somut bir adım atılmadığını ifade etti. Ancak, milis grupların fedakârlıklarını küçümsemediğini de vurguladı.
İslamcı Kanattan Burhan’a Sert Eleştiriler
2024 Aralık ayında İslami Hareket’in vaizlerinden Abdülhay Yusuf, ordu komutanı Abdülfettah el-Burhan’ı açıkça hedef alarak “dini olmayan hain” ifadesini kullandı. Bu açıklama, İslami hareketin ordudaki kontrolünü pekiştirdiği yönünde yorumlara neden oldu. Burhan ise bu eleştirilere, “Ordu tüm Sudanlılarındır, kimseye ait değildir” şeklinde sert bir yanıt vererek, İhvan’a karşı daha sıkı bir tutum takındığı ve bazı subayların da desteğini kazandığı bildirildi.
İslamcılar Geçici Geri Adım Atabilir
El-Rakuba gazetesine göre, İslami Hareket şu an için doğrudan bir çatışmadan kaçınarak, “fırtınanın önünde eğilme” stratejisi izliyor. Asıl hedefin, HDK’nın tamamen ortadan kaldırılması ve ardından Burhan’ın iktidardan uzaklaştırılması olduğu belirtiliyor.
