Cumhuriyet Halk Partisi Antalya Milletvekili Aliye Coşar, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Demre sahilinde kamu yararını gözetmeyen, halkın kullanımı yerine turizm tesislerine tahsisin önünü açan uygulamalarını TBMM gündemine taşıdı. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy tarafından yanıtlanması için verdiği önerge sonrası açıklama yapan CHP’li Coşar, Anayasa ve Kıyı Kanunu’na rağmen AKP döneminde kıyıların her geçen gün halktan koparılmaya çalışıldığını, aksi yönde mahkeme kararlarını yok sayan hukuk tanımayan iktidarın sahillerin halkın olduğunu bilmesi gerektiğini hatırlattı.
Geçtiğimiz pazartesi Demre halkının geniş katılımı ile Demre Taşdibi Sahili’nde düzenlenen basın açıklamasında vatandaşlarla birlikte olduklarını, halkın da sahillerine kararlı bir şekilde sahip çıktığını vurgulayan Coşar, AKP iktidarının sahillerden, ormanlara, meralara ve su kaynaklarına kadar tüm ortak mirası rant aracı olarak gördüğünü belirtti.
Demre’de Mahkeme Kararlarına Rağmen Sahil Ranta Teslim Ediliyor
CHP Antalya Milletvekili Aliye Coşar açıklamasında şunları ifade etti; “Antalya’nın Demre ilçesinde sahil şeridinin kıyı kenar çizgisinden itibaren ilk 50 metrelik kısmının kamuya kazandırılarak halkın kullanımı için yaya yolu, yeşil alan ve park olarak kullanılması Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından engellenmektedir. Bakanlık sahil şeridinin büyük bir bölümünü turizm tesislerine tahsis etmeyi planlamaktadır. Demre Belediyesi tarafından bakanlığın planı yargıya götürülmüş, Antalya 2. İdare Mahkemesi, Bölge İdare Mahkemesi ve son olarak Danıştay 6. Daire Başkanlığınca Demre Belediyesi lehine onaylanmıştır. Demre Belediyesi tarafından kazanılmış yargı kararlarına rağmen, bakanlık tarafından uygulamaya konulan planda kıyı kenar çizgisinden itibaren sahil şeridinin ilk 15 metresi kamuya bırakılmış; kazanılmış hak olan 35 metrelik kısım, turizm tesislerinin tahsis alanı olarak bırakılmıştır. Demre Belediyesi bu durum içinde yargı yoluna başvurmuştur.”
Anayasa ve Kanunlar; Sahiller Halkındır
“Anayasa’nın 43’üncü maddesinde “Kıyılar, Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Deniz, göl ve akarsu kıyılarıyla, deniz ve göllerin kıyılarını çevreleyen sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir.” denildiğini hatırlatan CHP’li Coşar; “3621 sayılı Kıyı Kanunu’nun 1’inci maddesinde; “deniz, tabii ve suni göl ve akarsu kıyıları ile bu yerlerin etkisinde olan ve devamı niteliğinde bulunan sahil şeritlerinin doğal ve kültürel özelliklerini gözeterek koruma ve toplum yararlanmasına açık, kamu yararına kullanma esaslarını tespit etmek”, 5’inci maddesinde ise; “kıyılar, devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Kıyılar, herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açıktır, kıyı ve sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir” denilmektedir.”
Kanunlardan ve Halktan Üstün Değilsiniz
“Tüm bunlara rağmen Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından, 26.06.2025 tarih ve 32938 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan anayasa ve kanunlara aykırı olan yönetmelik değişikliği ile bakanlığa tasarruf hakkı verilen orman alanlarından, kıyı kenar çizgisinin deniz tarafında kalan alanlar tahsis alanları içerisine dahil edilebilir hale getirilmiştir. Kesinleşmiş yargı kararları, Anayasa madde 43 ve Kıyı Kanunu maddelerine rağmen kıyıların halktan koparılması ısrarı Demre halkı ve kamuoyu tarafından kaygı ile takip edilmektedir. AKP iktidarı hukuk tanımaz kararda ısrar etmeye devam ediyor, sahiller halkındır. Kıyılar, halkın ortak varlıklarıdır, iktidarın rant projesi değildir. Bakanlık halkı denizden, uygulamaları ile de kendini hukuktan uzaklaştırıyor. Halkı sahillerden uzaklaştıran bu uygulamaya son verilmelidir.” diye konuştu.
CHP’li Coşar verdiği önergede şu sorulara yer verdi; Anayasa’nın 43’üncü maddesi “Kıyılar, Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Deniz, göl ve akarsu kıyılarıyla, deniz ve göllerin kıyılarını çevreleyen sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir.” hükmüne, Kıyı Kanunu ve kesinleşmiş yargı kararlarına rağmen Demre’de bakanlığın kamu yararına aykırı olarak sahili işletmelerin kullanımına verme ısrarının yasal gerekçesi nedir?
Demre’de bahse konu olan kıyılar hangi firmaya kamu yararı dışında kullanım hakkı için verilecektir?
Bu işletme bu kullanım hakkı için bakanlığa bir ödeme yapmış veya yapacak mıdır? Yapacak ise bu tutar ne kadardır?
Bahse konu olan kıyıların bir işletmeye tahsisi hakkında Demre Belediyesi, Demre halkı ve sivil toplum kuruluşlarından olumlu ya da olumsuz görüş alınmış mıdır?
Demre Belediyesi’nin taraf olduğu kesinleşmiş yargı kararları ve Demre halkının tepkisini çeken kıyıların bakanlık tarafından bir işletmeye verilmesi kararı karşısında bu karardan vazgeçilecek midir? Kamu yararı ve kamuoyunun talepleri dikkate alınacak mıdır?
Açıkça anayasa ve kanunlara aykırı bir şekilde düzenlenen 26 Haziran 2025 tarihli Resmî Gazete’ de yayımlanan ve kıyı kenar çizgisine dair değişiklik içeren yönetmeliğin çıkarılma amacı nedir? Bu düzenleme hangi bilimsel ve teknik raporlara dayanmaktadır?
Son beş yıl içinde Türkiye genelinde kaç kıyı alanı kamuya ait statüsünden çıkarılarak yatırımcılara tahsis edilmiştir? Bu tahsislerin kaçı Danıştay kararıyla iptal edilmiştir?
