Hindistan ile Pakistan arasındaki tarihi rekabet, bu ay meydana gelen dört günlük çatışmayla yeniden alevlendi. Çatışma, tarafların ateşkese ulaşması ve her iki ülkenin de zafer ilan etmesiyle sona erdi. Ancak bu süreçte, Çin’in savunma sanayisinin de beklenmedik bir kazanan olabileceği ortaya çıktı.
Olaylar, 22 Nisan’da Pahalgam’da militanlarca gerçekleştirilen ve çoğu turist 26 kişinin hayatını kaybetmesine yol açan saldırının ardından başladı. Hindistan, 7 Mayıs tarihinde bu saldırıya misilleme olarak, Pakistan içindeki “terör altyapısı” olarak tanımladığı hedeflere saldırılara başladı.
Hindistan yönetimindeki Keşmir’deki vadide, kurbanların birçoğu ailelerinin gözleri önünde öldürüldü. Hindistan, İslamabad’ı bu saldırıya katılan militan grupları desteklemekle suçlarken, Pakistan bu iddiaları yalanladı.
Hindistan’ın “Sindoor Operasyonu” adı altında gerçekleştirilen misillemenin ardından her iki taraf da insansız hava araçları, füzeler ve savaş uçakları kullanarak karşılıklı saldırılara geçti.
Hindistan, Fransız ve Rus yapımı jetler kullanırken, Pakistan ise İslamabad’ın Pekin ile ortak üretimi olan J-10 ve J-17 uçaklarını kullandı. Her iki taraf, jetlerinin sınırı geçmediğini ve uzaktan füze ateşlediklerini belirtti.
İslamabad, savaş uçaklarının en az altı Hint uçağını düşürdüğünü iddia ederken, Hindistan bu iddialara yanıt vermedi. Hindistan Hava Kuvvetleri’nden (IAF) Mareşal AK Bharti, bir muhabirin bu konudaki sorusuna, “Kayıplar savaşın bir parçasıdır” yanıtını verdi.
Hindistan, Pakistan’daki yasaklı Leşker-i Tayyibe ve Ceyş-i Muhammed örgütlerinin merkezlerini hedef alarak en az “100 teröristi” etkisiz hale getirdiğini açıkladı. Ancak hava savaşının gerçek durumu hakkında net bir bilgi bulunmamakta.
Bazı medya kuruluşları, aynı saatlerde Pencap ve Keşmir’de uçakların düştüğünü bildirmiş, ancak Hindistan hükümeti bu haberlere sessiz kalmıştır.
Reuters haber ajansının Amerikalı yetkililere dayandırdığı bilgide, Pakistan’ın Çin yapımı J-10 uçaklarını Hint savaş uçaklarına karşı hava-hava füzeleri fırlatmak için kullanmış olabileceği belirtilmiştir.
Pakistan, savaş durumunda büyük ölçüde Çin yapımı silah sistemlerine güvenerek zafer kazandığını iddia ederken, bazı uzmanlar bunu Pekin’in savunma sanayisi için bir kazanım olarak değerlendirmekte. Diğerleri ise henüz erken olduğunu savunuyor.
Çinli Avic Chengdu Aircraft şirketinin ürettiği J-10 savaş uçaklarının performansı, şirketin hisse senetlerinde %40’a varan bir artışa neden oldu. Ancak bazı uzmanlar, Çin silah sistemlerinin üstünlüğünü ilan etmek için henüz çok erken olduğunu düşünüyor.
Londra’daki King’s College’den Profesör Walter Ladwig, Çin jetlerinin Hindistan Hava Kuvvetleri uçaklarına karşı gerçekten bir üstünlük sağladığına dair kesin bir kanıt olmadığını ifade etti.
Ladwig, IAF’ın görevinin Pakistan ordusunun misillemesini provoke etmemek olduğunu belirtti. Hindistan’ın pilotlarına, Pakistan hava savunmasının teyakkuzda olduğu bir ortamda uçuş talimatı verildiği düşünülüyor.
Pekin, J-10’un Hint savaş uçaklarını düşürdüğüne dair haberlerle ilgili yorum yapmazken, bu tür iddialar Çin sosyal medyasında sevinç ve coşku yaratmıştır.
Verona’daki Uluslararası Güvenlik Çalışmaları Ekibi’nde Çin araştırmacısı Carlotta Rinaudo, Çin sosyal medyasının milliyetçi mesajlarla dolup taştığını belirterek, elindeki bilgilerle bir sonuca ulaşmanın zor olduğunu ifade etti.
Çin, Pakistan için stratejik ve ekonomik bir müttefik konumunda. Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru çerçevesinde Pakistan’da 50 milyar dolardan fazla altyapı yatırımı yapmaktadır.
Pakistanlı güvenlik analisti İmtiyaz Gul, Çin’in son çatışmada önemli bir fark yarattığını vurguladı. Gul, bu durumun Hintli planlamacıları şaşırttığını kaydetti.
Uzmanlar, Çin jetlerinin gerçek bir savaş durumundaki performansının Batılı ülkeler tarafından titizlikle incelendiğini, çünkü bunun küresel silah ticareti üzerinde büyük bir etkisi olabileceğini belirtmektedir. ABD dünyanın en büyük silah ihracatçısı, Çin ise dördüncü sıradadır.
Çin, genellikle Myanmar ve Pakistan gibi gelişmekte olan ülkelere silah satışı yapmaktadır. Ancak daha önce, Çin silah sistemleri kalitesizlikleri ve teknik sorunları nedeniyle eleştirilmiştir.
Dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta, Hindistan’ın Pakistan’a ilk kez uçak kaybetmediğidir. 2019’da, Hindistan’ın Pakistan’daki terör hedeflerine yönelik hava saldırıları sonrası meydana gelen kısa süreli hava muharebesinde bir MiG-21 uçağı düşürülmüştü.
Hindistan ordusu, 10 Mayıs sabahı Pakistan içinde “etkileyici genişlikte hedefleri” vurabildiğini belirtirken, bu durum uluslararası medya tarafından büyük ölçüde göz ardı edilmiştir.
Hindistan, eşgüdümlü bir saldırıyla 11 Pakistan hava üssüne füze fırlattığını açıklarken, bunlar arasında stratejik Nur Khan hava üssü de bulunmaktadır.
Pakistan, Hindistan’a karşı gerçekleştirilen saldırıların ekipman ve personele zarar vermediğini ifade etti. ABD ve müttefikleri, durumun kontrolden çıkmaya başladığını fark ederek her iki ülkeye de müdahale çağrısında bulundu.
Uzmanlar, Hindistan için bu olayların bir uyanış çağrısı olduğunu belirtmektedir. Çin, Hindistan-Pakistan çatışmasında silah sistemlerinin Batı ile rekabet edebileceğini göstermek için hevesli görünüyor.
Hindistan, Çin’in Pakistan’a tedarik ettiği jetlerin daha önceki modeller olduğunu bilmektedir. Pekin, radarlardan kaçabilen daha gelişmiş J-20 hayalet savaş uçaklarını envanterine katmıştır.
Hindistan ve Çin arasındaki uzun süredir devam eden sınır anlaşmazlıkları, 1962’deki kısa bir savaşla sonuçlanmış ve Haziran 2020’de Ladakh’ta bir çatışma yaşanmıştır.
Uzmanlar, Hindistan’ın kendi savunma sanayisine yatırımlarını artırması ve uluslararası alımları hızlandırması gerektiğinin bilincinde olduğunu ifade etmektedir. Şu anda, Çin’in savunma sanayisi, Hindistan-Pakistan çatışmasında bir başarının ardından dikkatleri üzerine çekmiş görünüyor.
Bu haber, BBC gazetecileri tarafından hazırlandı ve kontrol edildi. Bir pilot proje kapsamında çevirisi için yapay zekadan da faydalanıldı.
