Yaz mevsiminin vazgeçilmez lezzetlerinden biri olan dondurmanın dengeli bir şekilde tüketilmesi gerektiği vurgulanıyor. Diyetisyen Edanur Usta, “Dondurma, sıkça yüksek miktarda glikoz şurubu ve doymuş yağ içeren ürünler arasında yer alıyor. Bu tür gıdaların aşırı tüketimi insülin direnci, karaciğer yağlanması ve obezite gibi sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle dondurma tercihlerinizi güvenilir üreticilerden, içeriğini bildiğiniz ve uygun saklama koşullarında üretilmiş ürünlerden yana kullanmalısınız. Dondurmanın -18 derecede saklanması gerektiğini ve bir kez çözüldükten sonra tekrar dondurulmaması gerektiğini unutmamak önemlidir” açıklamasında bulundu.
Yaz aylarının gelmesiyle dondurma tüketimi artış göstermeye başladı. İstinye Üniversitesi Hastanesi Liv Hospital Bahçeşehir Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Diyetisyen Edanur Usta, dondurmanın yanlış tüketiminin sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda bilgilendirmelerde bulundu.
Dondurmanın Türk mutfak kültüründeki köklü geçmişine dikkat çeken Diyetisyen Usta, “Dondurma, çocuklardan yetişkinlere kadar geniş bir kitle tarafından özellikle yaz aylarında tercih edilen bir gıda. Osmanlı döneminde 16. ve 17. yüzyıllarda buz ile yapılan dondurmaya benzer tatlıların Türk mutfağına girmesiyle başlayan bu serüven, 1800’lü yıllarda Kahramanmaraş’ta bugünkü formuna ulaşmıştır” dedi.
‘SÜT, ŞEKER VE SALEPTEN YAPILIR’
Dondurmanın ana bileşenleri hakkında bilgi veren Diyetisyen Usta, “Dondurmanın içeriğinde süt, şeker ve salep bulunmaktadır. Bunun yanı sıra gıda endüstrisinin gelişimiyle birlikte çeşitli katkı maddeleri, renklendiriciler, aroma vericiler ve glikoz-fruktoz şurubu içeren farklı dondurma çeşitleri de üretilmektedir. Dondurmanın sağlık üzerindeki etkilerini değerlendirirken, nasıl yapıldığını göz önünde bulundurmak önemlidir” dedi.
‘İYİ BİR KALSİYUM KAYNAĞI’
Süt ve süt ürünlerinin kalsiyum açısından zengin olduğunu belirten Diyetisyen Usta, “Bu nedenle süt içeriği yüksek olan dondurma, özellikle çocuklar için iyi bir kalsiyum kaynağı olabilir. Ayrıca, fosfor, magnezyum, potasyum gibi mineraller ile A, D ve B12 vitaminleri açısından da zengin bir gıdadır. 100 gram (yaklaşık 2 top) dondurma, çeşidine bağlı olarak değişmekle birlikte ortalama 200 kcal enerji içerir. Bu nedenle porsiyon kontrolü yaparak dondurma, keyifli bir ara öğün olarak kilo kontrolü sürecinde de tüketilebilir” diye belirtti.
‘DONDURMA MUTLU EDİYOR’
Dondurmanın besleyici özelliklerinin yanı sıra psikolojik etkilerine de değinen Diyetisyen Usta, “Filmlerde veya günlük yaşamda, stresli ya da üzgün birinin dondurma tükettiğine sıkça şahit oluruz. Bu durum, dondurmanın dopamin ve serotonin gibi ‘iyi hissettiren’ hormonların salınımını tetiklemesinden kaynaklanır. Dondurmanın süt içeriği de bu etkiyi artırmaktadır. Süt, triptofan adı verilen aminoasidi içerir ve bu aminoasit, serotonin üretimini destekleyerek ruh halimizi iyileştirmeye yardımcı olabilir” ifadelerini kullandı.
‘PORSİYON KONTROLÜ ÖNEMLİ’
Dondurma tüketiminde porsiyon kontrolünün önemine dikkat çeken Diyetisyen Usta, “Masum bir tatlı gibi görünse de dondurmanın içeriğinde yüksek miktarda şeker bulunduğu unutulmamalıdır. Özellikle paketli dondurmalar, yüksek oranda glikoz-fruktoz şurubu, doymuş yağ, renklendiriciler ve aroma vericiler içerebilir. Örneğin; geleneksel Maraş dondurması (süt, şeker ve salep içerikli) 100 gramında ortalama 186 kcal enerji, 16.6 gram şeker ve 5.7 gram protein içerirken; bazı paketli dondurmalar (glikoz şurubu ve katkı maddesi içeren) 100 gramında yaklaşık 324 kcal enerji, 28 gram şeker ve 4.3 gram protein içerebilir.”
‘BİR KEZ ÇÖZÜLDÜKTEN SONRA TEKRAR DONDURULMAMALI’
Dondurma tüketiminde içerik farkına bağlı olarak daha fazla kalori ve şeker almanın mümkün olduğunu ifade eden Diyetisyen Usta, “Bu nedenle besin etiketi okuma alışkanlığı, dondurma tercihleri için de büyük önem taşır. Yüksek oranda glikoz şurubu ve doymuş yağ içeren gıdaların sık tüketimi, insülin direnci, karaciğer yağlanması ve obezite gibi sağlık sorunlarına yol açabilir. Dondurma tercihinizi güvenilir üreticilerden, içeriğini bildiğiniz ve uygun saklama koşullarında üretilmiş ürünlerden yana yapmalısınız. Dondurmanın -18 derecede saklanması ve bir kez çözüldükten sonra tekrar dondurulmaması gerektiği unutulmamalıdır. Aksi takdirde, süt içeriği yüksek olan bu gıda uygun koşullarda üretilmediğinde veya saklanmadığında mikrobiyal açıdan risk oluşturabilir.”
EVDE DONDURMA TARİFİ
Evde dondurma yapmanın kolaylığını da vurgulayan Diyetisyen Usta, “Dondurulmuş meyveleri, yoğurt, süt veya krema ile birlikte blenderdan geçirerek, isteğe göre bal ile tatlandırabilir, ham kakao parçacıkları veya limon kabuğu rendesi gibi aromalar ekleyerek yeniden dondurduğunuzda sağlıklı ve lezzetli bir alternatif elde edebilirsiniz” dedi.
