İzmir Büyükşehir Belediyesi, ağustos ayı olağan meclis toplantısının üçüncü birleşiminde, TCDD ile ortaklığı bulunan İZBAN’da 90 dakika aktarma ve Halk Taşıt uygulamalarının kaldırılmasına yönelik önemli bir maddeyi onayladı.
İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Dr. Zafer Levent Yıldır’ın başkanlığında gerçekleştirilen toplantıda, İzmir’in kent içi ulaşımında kritik bir rol üstlenen İzmir Banliyö Sistemi’nde (İZBAN) yapılan düzenlemeler görüşüldü. Meclis kararı ile 90 dakika aktarma süresi ve Halk Taşıt uygulaması sona erdirildi.
Zafer Levent Yıldır, İZBAN projesinin sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla bir fizibilite raporunun hazırlandığını ifade etti. Yıldır, “Hazırlanan protokolde yer alan mali tablo şu şekildedir: Taşınması beklenen yolcu sayısı yılda en az 200 milyon. Ancak mevcut hat kapasitesi ile bu kadar yolcunun taşınması mümkün görünmüyor. Yıllık bilet gelirinin yaklaşık 200 milyon dolar olması hedefleniyor. TCDD’ye ödenecek hat kullanımı bedeli ise bilet gelirlerinin en fazla yüzde 5’ini oluşturuyor. Ancak 2024 yılı itibarıyla tablo değişiyor. Yılda taşınması beklenen yolcu sayısı 200 milyon derken, bu sayı sadece 82 milyona düşüyor. Bu yolcuların yaklaşık yüzde 15’i ücretsiz taşınıyor. Elde edilen yıllık bilet geliri ise yalnızca 22,18 milyon dolar düzeyinde kalıyor.” şeklinde konuştu.
TCDD’ye hat kullanımı için ödenmesi gereken %5 kira bedelinin yanı sıra, hat kiralama bedelinin 7,56 milyon dolar olduğu belirtiliyor. Bu da bilet gelirlerinin yaklaşık %34’ünü oluşturuyor. Protokolün bu maddesi uygulandığında, bilet gelirlerinin yaklaşık 1 dolar seviyesinde olması bekleniyordu. Ancak, protokol imzalandıktan sonra yürürlüğe giren UKOME kanunu ile şehir içi ulaşım ücretlerinin belirlenmesi UKOME’ye devredildi. Bu durum, protokol maddesinin hayata geçmesini engelliyor. Hem fizibilite raporunda hem de protokolde öngörülen yol başı biniş gelirinin 1 dolar olması gerekirken, bugün bu rakam 0,44 dolardan 0,33 dolara kadar gerilemiş durumda. Ayrıca, 2022 yılında enerji birim fiyatlarına yapılan %300’ü aşan zamlar bilet fiyatlarına yansıtılmamıştır.” ifadelerini kullandı.
