Son yıllarda Türkiye’de konut fiyatları ve kiralar hızla yükselirken, bu durum hane halkı gelirleri üzerinde önemli bir baskı oluşturuyor. Eurostat ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri, konut harcamalarının toplam gelir içerisindeki oranının sürekli arttığını gözler önüne seriyor.
2018’DE %18,20 OLAN ORAN, 2024’TE %21,10’A YÜKSELDİ
Eurostat verilerine göre, Türkiye’de hane halkı gelirinde konut harcamalarının payı 2018 yılında %18,20 iken, 2024 yılı itibarıyla bu oran %21,10’a ulaşmış durumda. Bu, son altı yılda yaklaşık %3’lük bir artış anlamına geliyor ve vatandaşların konutla ilgili giderlerinin toplam bütçedeki payının büyüdüğünü gösteriyor.
TÜİK VERİLERİ DE ARTAN YÜKÜ GÖSTERİYOR
TÜİK’in 2023 yılına ait verilerine göre, konut ve kira harcamaları Türkiye’de toplam hane halkı tüketim harcamalarının %23,9’unu oluşturuyor. Geçen yıl bu oran %22,4 olarak kaydedilmişti. Artış eğilimi, barınma maliyetlerinin hane halkı harcamaları içindeki önemli yerini pekiştiriyor.
AVRUPA’DA TÜRKİYE ÜST SIRALARDAYDI
1-Hırvatistan: %13,00
2-İtalya: %13,60
3-Slovenya: %13,60
4-Romanya: %15,40
5-Litvanya: %15,50
6-İspanya: %16,70
7-Litvanya: %16,70
8-Polonya: %16,70
9-Portekiz: %16,80
10-İrlanda: %17,60
11-Belçika: %17,80
12-Avusturya: %18,30
13-Fransa: %18,50
14-Macaristan: %18,80
15-Lüksemburg: %19,10
16-Bulgaristan: %19,30
17-Slovakya: %19,40
18-Estonya: %19,50
19-Hollanda: %20,50
20-Finlandiya: %20,90
21-Türkiye: %21,10
22-Çekya: %22,10
23-Almanya: %24,50
24-İsveç: %24,60
25-Danimarka: %26,60
GELİRİN AZALAN PAYI DİĞER ALANLARI OLUMSUZ ETKİLİYOR
Konut harcamalarının zorunlu giderler arasında yer alması, hane halklarının tasarruf yapma ya da sosyal harcamalara daha az bütçe ayırmasına neden oluyor. Eğitim, sağlık, kültür, spor ve eğlence gibi alanların toplam tüketimden aldığı pay ise giderek düşüş gösteriyor.
