Rusya, mevzilerini genişlettiği Rodinske bölgesinde küçük bir yerleşimden barut kokuları yayılıyor. Birkaç dakika içinde bu kokunun kaynağını tespit ediyoruz.
250 kiloluk bir bomba, kasabanın idari binasını ve üç konutu tamamen yok etmiş. Patlamanın ertesi günü bölgeye ulaşıyoruz, fakat enkazın bazı kısımları hâlâ duman çıkartıyor. Kasabanın çevresinden silah sesleri duyuluyor; bunlar, Ukraynalı askerlerin Rus dronlarını vurmak için açtığı ateşin sesi.
Rodinske, çatışmaların yoğunlaştığı Pokrovsk kentinin 15 kilometre kuzeyinde yer alıyor. Rusya, geçen sonbahardan itibaren bu bölgeyi güneyden ele geçirmeye çalışıyor. Ancak Ukrayna güçleri, şimdiye kadar Rus askerlerinin ilerlemesini durdurmayı başardı.
Rusya, taktiklerini değiştirerek kenti kuşatıp ikmal yollarını kesmeyi hedefliyor.
Son iki hafta boyunca, Ukrayna’da ateşkese yönelik diplomatik çabalar sonuç vermedi. Rusya, saldırılarını artırarak Ocak ayından bu yana en büyük ilerlemeleri kaydetmeye başladı.
Rodinske’de bu durumu tüm çıplaklığıyla gözlemliyoruz.
Kasabaya girdiğimiz ilk dakikalarda, üstümüzde bir Rus dronunun uçtuğunu duyuyoruz. Sesin farkına varan ekibimiz, en yakın ağacın altına sığınıyor.
Dronun sesi, güçlü bir patlama sesiyle kesiliyor. Bu, yakınlardaki ikinci bir dronun etkisi. Üstümüzdeki dronun korkutucu vızıldama sesini duymaya devam ediyoruz.
Sesin kesilmesiyle, yakınlardaki terk edilmiş bir binaya sığınıyoruz. Hareketimizi gören dron, tekrar yaklaşmaya başlıyor.
Rodinske’nin bu şekilde Rus dronlarıyla çevrelenmiş olması, Rus askerlerin daha önce bilinen mevzilerinin ötesine geçtiklerinin bir göstergesi.
Kasabadan çıktıktan sonra bombalanmış ve yıkılmış evlerin yanından geçiyoruz.
Güvenli bir bölgede Ukrayna askerleriyle karşılaşıyoruz. Onlardan biri olan Serhii, “Rus saldırılarının yoğunlaştığını hissedebilirsiniz. Roketler, havan topları, dronlar… Kentin ikmal yollarını kesmek için her şeyi yapıyorlar” şeklinde konuşuyor.
Bu birlik, üç gündür gidecekleri pozisyona ulaşmaya çalışıyor. Bulutlu hava veya rüzgarı bekliyorlar; bu, onları dronlardan koruyabilir.
Fiber optik dronlar nasıl çalışıyor?
Ukrayna’daki savaşta askerler, değişen teknolojinin getirdiği yeni tehlikelere uyum sağlamaya çabalıyor.
Son dönemde ortaya çıkan tehditlerden biri, fiber optik kablolu dronlar. Bu cihazlar, üzerlerine bağlı onlarca kilometre uzunluğundaki kablo makaralarıyla, dron kullanan askere doğrudan bağlı bir şekilde hareket ediyor.
Görüntü ve dron kontrolü, bu fiber optik kabloyla sağlanıyor. Radyo frekansları kullanılmadığı için, sinyal kesicilerden etkilenmiyor.
Dronlar, bu savaş süresince yaygın bir şekilde kullanıldığından, her iki taraf da dron karşıtı silahlarını geliştirmeye başladı. Fiber optik dron, bu savunma yöntemlerinin çoğunu etkisiz hale getiriyor.
Rusya, bu yenilik sayesinde önemli bir avantaj elde etmiş gibi görünüyor. Ukrayna ise bu açığı kapatmak için çaba harcıyor.
Dron pilotu Venia, “Rusya bu cihazları bizden çok önce kullanmaya başladı. Biz hâlâ test aşamasındayız. Bu dronlar, daha alçak uçulması gereken yerlerde kullanılıyor” diyor ve ekliyor:
“Bazen kablosunu makasla kesmemiz gerektiğini şakalaşarak söylüyoruz.”
Fiber optik dron, daha yavaş ve kimi zaman ağaç gibi engellere takılması nedeniyle bazı dezavantajlara sahip. Ancak Rusya, bunları yaygın bir şekilde kullanarak avantaj sağlıyor.
Dron kullanımının yaygınlaşması, askerlerin pozisyonlarında uzun saatler hareketsiz kalmasını da zorunlu kılıyor.
Ukraynalı Oles, “Bir mevziye girdiğinizde, dron tarafından oraya girerken görünüp görünmediğinizi bilmiyorsunuz. Eğer görünmüşseniz, bu hayatınızın son anları olabilir” diyor.
Maksim ise bir mevzide en uzun 31 gün beklemek zorunda kaldığını, ancak bazı askerlerin 90 ya da 120 gün bir noktada kaldığını belirtiyor: “Dron kullanılmıyorken bir noktada 3-7 gün arası bekliyorduk.”
Rus askerlerin taktik değiştirdiğini, eskiden gruplar halinde saldırdıklarını fakat şimdi 1-2 kişi olarak ayrı ayrı hareket ettiklerini ve bazen motosiklet kullandıklarını dile getiriyorlar.
Bu durum, satranç oynamaya benzer bir hale gelmiş. Tarafların ne kadar ilerlediğini saptamak, eskisinden daha zor bir hal almış.
Rusya mevzilerini ilerletmiş olsa da, Donetsk’in tamamında kontrol sağlamak kolay olmayacak.
Ukrayna, saldırıları güçlü bir şekilde püskürttü; ancak devam edebilmesi için ikmal hatlarının açık kalması gerekiyor.
Öte yandan, savaş dördüncü yazına girerken Ukrayna’nın insan gücü Rusya karşısında zorluklarla karşılaşıyor. Tanıştığımız askerlerin çoğu, savaş başladıktan sonra silah altına alınmış ve yalnızca birkaç aylık eğitimle cepheye gönderilmiş.
Maksim, savaştan önce bir içecek firmasında çalıştığını, iki yaşındaki oğlunu çok özlediğini ifade ediyor: “Onunla arada bir görüntülü konuşuyoruz; bu şartlarda ancak bu kadar oluyor.”
