TBMM Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) Komisyonu’nda, Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu (TKİ) 2021 ve 2022 yıllarına ait hesaplar ele alındı.
TKİ Genel Müdürü Abdullah Çiftçi, kurumun sermayesinin 2,6 milyar lira olduğunu ve 20 binden fazla kişiye istihdam sağlandığını açıkladı.
Çiftçi, Türkiye‘nin 20,53 milyar ton linyit kömürü rezervinin yaklaşık yüzde 12’sinin TKİ bünyesinde yer aldığını belirterek, 2003 yılından bu yana ihtiyaç sahibi hanelere yaklaşık 38 milyon ton kömür dağıtıldığını ifade etti.
Ayrıca, 2020 yılından itibaren 81 ilde 20 binden fazla kurum ve okulun yaklaşık 1,8 milyon ton ısınma amaçlı kömür ihtiyacının TKİ tarafından karşılandığını vurgulayan Çiftçi, okullarda kullanılan ithal kömür yerine yerli kömürün tercih edilmesinin ülkenin cari açığının azaltılmasına katkıda bulunduğunu söyledi.
TKİ’nin kömür rezervleri ve üretim kapasitesi ile enerji sektöründe önemli bir yere sahip olduğunu belirten Çiftçi, üretilen kömürün yaklaşık yüzde 70’inin termik santrallere teslim edildiğini ifade etti. Bu bağlamda, TKİ’nin sahalarını özel sektör yatırımlarına açarak Türkiye‘nin elektrik ihtiyacını karşılamayı hedeflediklerini dile getirdi.
Çiftçi, projeleri tamamlanan ve ticari işletmeye alınan santraller hakkında bilgi vererek, Şırnak Silopi’deki termik santralin yılda ortalama 2,5 milyar kilovatsaat, Bolu Göynük’teki santralin yılda ortalama 1,7 milyar kilovatsaat, Manisa Soma’daki santralin ise yılda ortalama 3,3 milyar kilovatsaat elektrik ürettiğini açıkladı.
Ayrıca, proje çalışmaları devam eden sahalar bulunduğunu belirten Çiftçi, Kahramanmaraş Afşin-Elbistan Projesi kapsamında 2022 yılında Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) tarafından TKİ’ye devredilen Çöllolar kömür sahasının devreye alınmasıyla Afşin-Elbistan-B Termik Santrali’nden yıllık yaklaşık 9 milyar kilovatsaat elektrik üretiminin planlandığını ifade etti.
Kurumun bünyesindeki bitümlü şeyl sahalarında Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ile işbirliği yaparak çeşitli projelerin hayata geçirilmesi hedefleniyor. Çiftçi, bu kapsamda bugüne kadar toplam 36 bin 276 metre sondaj yapıldığını, söz konusu sondajlarla ilgili detay loglama, numune hazırlama işlemleri ve analizlerin gerçekleştirildiğini belirtti.
Çiftçi, hazırlanan Fizibilite Raporu’nda bölgede toplam 1,1 milyar ton kaynak bulunduğunun ifade edildiğini aktararak, ruhsat sahalarının bir bütün olarak değerlendirilmesi için Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’ne (MAPEG) gerekli başvuruların yapıldığını ve tüm bitümlü şeyl arama ruhsatlı sahaların birleştirilerek tek bir ruhsat altında işletme ruhsatına dönüştürüldüğünü açıkladı.
Kömürün enerji kaynağı olarak kullanımı sırasında oluşan emisyonların azaltılması ve çevre mevzuatına uygun hale getirilmesi gerektiğine dikkat çeken Çiftçi, birim hammadde başına üretilen enerji miktarının artırılması ve düşük kalorili linyitlerin ekonomiye kazandırılması amacıyla temiz kömür teknolojilerinin kullanılmasının önemine vurgu yaptı. Kurumun bu kapsamda çeşitli AR-GE faaliyetleri yürüttüğünü de sözlerine ekledi.
Kömür üretimi tamamlanmış maden sahalarının düzenlenmesi ve doğaya yeniden kazandırılması konusunda büyük çabalar sarf ettiklerini belirten Çiftçi, “Çevre dostu madenciliğin mümkün olduğu düşüncesinden hareketle, her yıl en az 250 bin adet fidan dikimi hedeflenmektedir. Her maden projesi insan ve çevre duyarlılığını öncelikli olarak dikkate alır. 1991’den 2024’ün sonuna kadar 6 bin 225 hektar alanda toplam 12 milyondan fazla ağaç dikimi gerçekleştirilmiştir.” dedi.
Çiftçi, ayrıca yenilenebilir enerji kaynaklarının ülke ekonomisine kazandırılması amacıyla çeşitli işletmelerde Güneş Enerji Santrali (GES) kurulumlarına da değinerek, Kurumun Tarım ve Orman Bakanlığı ile MTA arasında çeşitli işbirliği protokollerinin imzalandığını aktardı.
Komisyonda yapılan görüşmelerin ardından, TKİ’nin 2021 ve 2022 yılı hesapları ibra edildi.