Uyku kaygısı, uyumanızı engelliyor mu? Her gece önerilen en az sekiz saat uyuyamadığınız için endişe mi taşıyorsunuz?
İnternet üzerinde, uykusuzluğun birçok sağlık sorununa yol açabileceğini savunan pek çok haber bulunuyor. Uykunun kalitesi ve süresi hakkında duyduğumuz endişeler ise oldukça yaygın bir durum.
BBC’de yayımlanan What’s Up Docs? podcastinde, ikizler Chris ve Xand van Tulleken, arada sırada uyumamanın aslında bazı avantajları olup olmadığını sorguluyor.
Eğer uyku stresi, uyumanızı engelliyorsa, bu durumda neler yapabileceğinizi merak ediyor olabilirsiniz.
İşte size dört öneri:
1. Uyku canavarından korkmayın
Gece boyunca, yaklaşık 90 dakikada hafif uykudan derin uykuya geçiş yapan döngüler yaşarız. Bu nedenle hafif uyku aşamasında uyanmak olağan bir durumdur.
Genellikle daha sonra doğal olarak tekrar uykuya dalabiliriz; ancak kaygılı, stresli hissettiğimizde veya dışarıdan gelen sesleri duyduğumuzda uyanma ihtimalimiz artar. Bu durumda, yeniden uykuya dalmak zorlaşabilir.
Bu tür durumlarda sakin kalmaya özen gösterin. Kaygınızı artırabileceği için saate bakmaktan kaçının. Okuma veya müzik dinleme gibi aktiviteler deneyebilirsiniz. Kısa bir süre ayağa kalkıp hareket etmek de işe yarayabilir. Biraz dinlendikten sonra uykuya dalmanız mümkündür.
Oxford Üniversitesi’nde Sirkadiyen Nörobilim Profesörü Russell Foster, “Çoğumuz uykuyu, kucaklayabileceğimiz harika bir oyuncak ayıdan ziyade, bastırılması gereken bir canavar olarak düşünüyoruz” diyor.
2. Yatmadan önce streslerinizi ya da kaygılarınızı gidermeye çalışın
Birçok kişinin uyku sorunu yoktur; asıl sorun, kaygı veya stresle ilgilidir. Bu nedenle gün içinde yoga, egzersiz veya meditasyon gibi rahatlatıcı aktivitelerle kaygınızı azaltmayı deneyin.
Bazı insanlar, yatakta yapılacaklar listesi yazmanın rahatlatıcı olduğunu ve daha hızlı uyumalarına yardımcı olduğunu ifade ediyor.
Bu tür yöntemler, stresinizi yönetmenize yardımcı olabilir ve gece uyanmanız durumunda endişe ile uyanık kalmanızı engelleyebilir.
3. Kötü bir gece geçirdiyseniz paniğe kapılmayın
Kaşif Earnest Shackleton’ın Antarktika’da Güney Georgia Buzullarını aşmasından, bilim insanlarının Nobel ödülü için gece gündüz çalışmasına kadar pek çok önemli başarı az uykuyla elde edilmiştir. Geceleri uyuyamayan pek çok kişi, yine de günlük hayatlarına devam edebiliyor.
Uyku eksikliği, gerekli odaklanmayı sağlamakta zorlanmanıza neden olabilir. Ancak araştırmalar, uykusuz bir gecenin ardından bile belirli bir göreve etkili bir şekilde odaklanmanın mümkün olduğunu gösteriyor.
Uyku uzmanı Russell Foster, “Uyku değişkendir, dinamiktir ve esneklik gösterir, bu nedenle zaman zaman farklılıklar olması normaldir” diyor.
Ancak eğer uyku eksikliğiniz varsa ve aynı anda birden fazla işle meşgul olmaya çalışıyorsanız, o işleri etkili bir şekilde tamamlamakta zorlanabilirsiniz. Ayrıca, az uykuyla araba kullanmak gibi bazı aktiviteler, hem kendinizi hem de başkalarını tehlikeye atabilir.
4. Geceleri sekiz saat uyumaya takılıp kalmayın
Herkesin günde sekiz saat uykuya ihtiyacı olduğu düşüncesi, bilimsel kanıtlarla yeterince desteklenmiyor.
Bu yaygın kabul, ideal uyku süresinin bireylere ve yaş gruplarına göre önemli ölçüde değiştiğini gösteren araştırmalarla çelişiyor.
Telefonunuz uykunuzu mu bozuyor?
Tablet ve telefon ekranlarından yayılan mavi ışığın uykumuzu olumsuz etkileyebileceği sıkça dile getirilmektedir.
Ancak bu konuda kesin kanıtlar sınırlıdır. Yakın zamanda yapılan bir araştırma, mavi ışığın uykuya dalmayı yalnızca birkaç dakika geciktirdiğini ortaya koymuştur.
Russell Foster, sorunun kaynağının yatmadan önceki içerikler olduğunu düşünüyor. Yapılan bir araştırma, sosyal medyadaki olumsuz içeriklerin uyku kaçıran etkenlerden biri olduğunu göstermektedir.
Uyumak üzereyken telefon veya bilgisayar ekranına dalmamaya çalışın. Mümkünse, cihazlarınızı odanızın dışında bırakın.
Son olarak, yeterince uyuduğunuz halde kendinizi yorgun hissediyorsanız, bu durum ruhsal sağlık sorunları gibi başka bir sorunun belirtisi olabilir. Böyle bir durumda doktora danışmanız önemlidir.
